Edytujesz SM42

== SM42 – polska lokomotywa manewrowa ==
'''SM42''' to normalnotorowa lokomotywa spalinowa typu Bo’Bo’, produkowana przez zakłady '''Fablok''' w Chrzanowie w latach 1963–1993. Jest to najliczniejsza seria lokomotyw spalinowych w Polsce, wykorzystywana głównie do prac manewrowych, prowadzenia lekkich pociągów towarowych i pasażerskich.

== Historia ==
=== Geneza projektu ===
W latach 50. XX wieku PKP rozpoczęły proces eliminacji parowozów z pracy manewrowej. Potrzebna była nowa lokomotywa spalinowa o większej mocy i uniwersalnym zastosowaniu. Projekt opracowało Centralne Biuro Konstrukcyjne Przemysłu Taboru Kolejowego w Poznaniu, a wykonanie powierzono zakładom Fablok.

=== Prototyp i produkcja seryjna ===
Pierwszy prototyp SM42-001 powstał w 1963 roku. Po udanych testach rozpoczęto produkcję seryjną, która trwała do 1993 roku. Łącznie wyprodukowano 1822 egzemplarze, z czego 1157 trafiło do PKP, a 622 do kolei przemysłowych.

=== Eksport i odmiany ===
* W latach 1972–1975 wyeksportowano 37 lokomotyw do Maroka (seria DG200).
* W 1982 dostarczono 6 sztuk do Iraku.
* Powstały odmiany pasażerskie: SP42 (z kotłem parowym) i SU42 (z ogrzewaniem elektrycznym).

== Dane techniczne ==
* '''Producent''': Fablok, Chrzanów
* '''Lata produkcji''': 1963–1993
* '''Układ osi''': Bo’Bo’
* '''Masa służbowa''': 70 t
* '''Długość''': 14 240 mm
* '''Szerokość''': 3173 mm
* '''Wysokość''': 4400 mm
* '''Średnica kół''': 1100 mm
* '''Silnik spalinowy''': a8C22 (V8, turbo)
* '''Moc znamionowa''': 588 kW (800 KM)
* '''Prędkość konstrukcyjna''': 90 km/h
* '''Rodzaj przekładni''': elektryczna
* '''System hamulcowy''': Oerlikon
* '''Sterowanie wielokrotne''': tak
* '''System ogrzewania''': brak (w wersji SM42)

== Eksploatacja ==
=== PKP ===
Lokomotywy SM42 były wykorzystywane do:
* prac manewrowych na stacjach rozrządowych,
* prowadzenia pociągów towarowych i pasażerskich,
* obsługi bocznic przemysłowych.

W grudniu 2009 roku w eksploatacji pozostawały 1224 egzemplarze, w tym 867 w barwach PKP Cargo.

=== Koleje przemysłowe ===
Lokomotywy SM42 pracowały w zakładach przemysłowych, m.in. w hutach, kopalniach i zakładach chemicznych. Wersja Ls800P była uproszczona i przeznaczona dla przemysłu.

== Modernizacje ==
=== SM42-2000 ===
W 1996 roku rozpoczęto modernizację SM42, tworząc wersję SM42-2000:
* Nowa kabina z panoramicznymi szybami.
* Silnik MTU o mocy 1000 KM.
* Mikroprocesorowy system sterowania.
* Klimatyzacja i ogrzewanie.

=== Newag 6Dg ===
Firma Newag opracowała głęboką modernizację SM42 pod nazwą 6Dg:
* Silnik CAT C27 o mocy 708 kW.
* Nowe nadwozie i kabina.
* Falowniki, monitoring, system GPS.
* Hamulec sprężynowy postojowy.

== Ciekawostki ==
* SM42 bywa nazywana „Stonką” ze względu na charakterystyczny dźwięk silnika.
* Lokomotywa SM42-001 była testowana w Warszawie w 1964 roku.
* Na bazie SM42 powstała lokomotywa akumulatorowa EPA42.
* Wersja SP42 z kotłem parowym była nazywana „Kocioł”, a SU42 – „Polsat”.

== Multimedia ==
Zdjęcia i filmy związane z SM42 można znaleźć w Wikimedia Commons pod hasłem [https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:SM42 SM42].

== Zobacz też ==
* [[Newag 6Dg]]
* [[SP42]]
* [[SU42]]
* [[Lokomotywy spalinowe w Polsce]]

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

== Linki zewnętrzne ==
* [https://pl.wikipedia.org/wiki/Fablok_6D Artykuł o SM42 na Wikipedii]
* [https://kolej.mkm.szczecin.pl/encyklopedia/sm42 Encyklopedia SM42 – Kolejowy KOMIS]
* [https://transportszynowy.pl/kolej/loksm42 Opis techniczny SM42 na transportszynowy.pl]

[[Kategoria:Lokomotywy spalinowe]]
[[Kategoria:Lokomotywy w Polsce]]
[[Kategoria:Fablok]]