S-Bahn Monachium
S-Bahn Monachium – system szybkiej kolei miejskiej (Schnellbahn) obsługujący aglomerację monachijską, będący częścią zintegrowanego systemu transportu publicznego MVV. Uruchomiony w 1972 roku z okazji igrzysk olimpijskich, stanowi kręgosłup komunikacyjny regionu, łącząc centrum Monachium z przedmieściami i okolicznymi miastami.
Historia
Pomysł stworzenia systemu S-Bahn w Monachium pojawił się już w latach 60. XX wieku, kiedy to dynamiczny rozwój miasta i rosnące potrzeby komunikacyjne wymagały nowoczesnych rozwiązań. Budowa rozpoczęła się w 1967 roku, a oficjalne otwarcie nastąpiło 28 maja 1972 roku – tuż przed rozpoczęciem Letnich Igrzysk Olimpijskich.
Centralnym elementem systemu stał się tunel średnicowy (Stammstrecke), który przebiega pod centrum miasta i umożliwia szybki przejazd między wschodnią a zachodnią częścią aglomeracji. Początkowo system składał się z 7 linii, które stopniowo rozbudowywano.
Infrastruktura
System S-Bahn Monachium opiera się na rozległej sieci torów kolejowych, z których część została specjalnie przystosowana do obsługi ruchu aglomeracyjnego. Główne cechy infrastruktury:
- Tunel średnicowy – o długości ok. 11 km, przebiega przez najważniejsze stacje: Hauptbahnhof, Marienplatz, Isartor, Rosenheimer Platz.
- Stacje przesiadkowe – umożliwiają integrację z U-Bahn, tramwajami i autobusami.
- Zasilanie – sieć trakcyjna 15 kV 16.7 Hz AC, zgodna ze standardem niemieckich kolei.
- Sterowanie ruchem – nowoczesne systemy sygnalizacji i zarządzania ruchem umożliwiają obsługę do 30 pociągów na godzinę w tunelu Stammstrecke.
W związku z przeciążeniem tunelu średnicowego, od lat planowana jest budowa drugiego tunelu (Zweite Stammstrecke), którego ukończenie przewiduje się na lata 2030.
Linie
System S-Bahn Monachium składa się z 8 głównych linii oznaczonych jako S1–S8 oraz dwóch uzupełniających (S20 i S27). Wszystkie linie przejeżdżają przez tunel średnicowy, z wyjątkiem linii uzupełniających.
| Linia | Trasa | Długość (km) | Częstotliwość |
|---|---|---|---|
| S1 | Freising – Leuchtenbergring – Ostbahnhof | ok. 42 | co 20 min |
| S2 | Petershausen – Erding | ok. 58 | co 20 min |
| S3 | Mammendorf – Holzkirchen | ok. 60 | co 20 min |
| S4 | Geltendorf – Ebersberg | ok. 72 | co 20 min |
| S6 | Tutzing – Ebersberg | ok. 70 | co 20 min |
| S7 | Wolfratshausen – Kreuzstraße | ok. 60 | co 20 min |
| S8 | Flughafen München – Herrsching | ok. 80 | co 20 min |
Linia S8 obsługuje lotnisko w Monachium i jest jedną z najważniejszych tras w systemie.
Tabor
Tabor S-Bahn Monachium składa się głównie z elektrycznych zespołów trakcyjnych (EZT) serii:
- BR 423 – najczęściej używana seria, czteroczłonowa, z miejscem dla ok. 400 pasażerów. Prędkość maksymalna: 140 km/h.
- BR 420 – starsza seria, obecnie wycofywana z eksploatacji. Charakteryzuje się klasycznym wyglądem i mniejszą pojemnością.
- BR 430 – nowoczesna seria z klimatyzacją, monitoringiem i systemem informacji pasażerskiej.
Pociągi są przystosowane do szybkiej wymiany pasażerów – posiadają szerokie drzwi, niską podłogę i systemy ułatwiające dostęp osobom z niepełnosprawnościami.
Integracja z innymi środkami transportu
S-Bahn Monachium jest częścią zintegrowanego systemu MVV, który obejmuje:
- Metro (U-Bahn)
- Tramwaje
- Autobusy miejskie i regionalne
Dzięki wspólnemu systemowi taryfowemu, pasażerowie mogą korzystać z jednego biletu na wszystkie środki transportu. Popularne są bilety okresowe, dzienne oraz aplikacje mobilne umożliwiające zakup i planowanie podróży.
Znaczenie dla regionu
S-Bahn Monachium odgrywa kluczową rolę w życiu codziennym mieszkańców aglomeracji. Codziennie z systemu korzysta ponad 800 000 pasażerów. System umożliwia:
- Dojazd do pracy i szkoły
- Obsługę turystów i gości biznesowych
- Połączenia z lotniskiem i dworcami kolejowymi
- Redukcję ruchu samochodowego i emisji CO₂
Wysoka punktualność, częstotliwość kursów i komfort podróży sprawiają, że S-Bahn jest preferowanym środkiem transportu w regionie.
Przyszłość
W związku z rosnącym zapotrzebowaniem, planowane są liczne inwestycje:
- Drugi tunel średnicowy – zwiększy przepustowość i odciąży istniejący Stammstrecke.
- Nowe linie i stacje – m.in. rozbudowa linii S4 i S7.
- Modernizacja taboru – wprowadzenie nowych pojazdów z lepszymi parametrami technicznymi.
- Cyfryzacja – rozwój aplikacji, systemów informacji pasażerskiej i automatyzacji ruchu.
Ciekawostki
- S-Bahn Monachium była pierwszym systemem S-Bahn w Niemczech z centralnym tunelem średnicowym.
- W godzinach szczytu pociągi kursują co 2–5 minut przez centrum.
- Linia S8 do lotniska oferuje panoramiczne widoki na Alpy przy dobrej pogodzie.