Edytujesz Deutsche Bahn

{{dobre}}
{{Infobox przewoznik
|nazwa = Deutsche Bahn AG
|logo = [[Plik:DB-Logo.svg|200px]]
|data założenia = 1 stycznia 1994
|siedziba = Berlin
|obszar działalności = Niemcy, Europa, Azja
|rodzaj = przewozy pasażerskie i towarowe
|właściciel = Skarb Państwa Niemieckiego
|prezes = Richard Lutz (od 2017)
|tabor = ponad 3000 lokomotyw, 13 000 wagonów pasażerskich
|linie kolejowe = ok. 33 400 km
|spółki zależne = DB Fernverkehr, DB Regio, DB Cargo, DB Netz
|strona internetowa = [https://www.bahn.de/ www.bahn.de]
}}

'''Deutsche Bahn AG''' (w skrócie: '''DB''') – największy przewoźnik kolejowy w Niemczech i jeden z największych w Europie. Spółka państwowa, utworzona 1 stycznia 1994 roku w wyniku połączenia Deutsche Bundesbahn (kolei RFN) i Deutsche Reichsbahn (kolei NRD). DB zajmuje się przewozami pasażerskimi, towarowymi oraz zarządzaniem infrastrukturą kolejową.

== Spis treści ==
# Historia
# Struktura grupy DB
# Przewozy pasażerskie
# Przewozy towarowe
# Infrastruktura
# Tabor
# Deutsche Bahn w Europie
# Krytyka i kontrowersje
# Ciekawostki
# Zobacz też
# Bibliografia

== Historia ==
=== Przed 1994 – koleje podzielone ===
Po II wojnie światowej kolej niemiecka została podzielona na dwa systemy:
* [[Deutsche Bundesbahn]] (DB) – kolej w Niemczech Zachodnich (RFN),
* [[Deutsche Reichsbahn]] (DR) – kolej w Niemczech Wschodnich (NRD), zachowująca nazwę przedwojenną.

Po zjednoczeniu Niemiec w 1990 roku, przez kilka lat funkcjonowały dwie osobne koleje państwowe, aż do ich połączenia w jedną spółkę.

=== Reforma 1994 ===
Z dniem 1 stycznia 1994 roku, na mocy ustawy o reformie kolei (Bahnreform), utworzono spółkę Deutsche Bahn AG. Celem było wprowadzenie zasad rynkowych, efektywność zarządzania i lepsza obsługa klienta.

== Struktura grupy DB ==
Deutsche Bahn to holding składający się z wielu spółek zależnych:

* '''DB Fernverkehr''' – dalekobieżne przewozy pasażerskie (np. ICE, IC, EC),
* '''DB Regio''' – przewozy regionalne i lokalne,
* '''DB Cargo''' – przewozy towarowe,
* '''DB Netz''' – zarządca infrastruktury (torów, mostów, sygnalizacji),
* '''DB Station & Service''' – zarządzanie dworcami,
* '''DB Energie''' – dostawca energii trakcyjnej,
* '''DB Engineering & Consulting''' – doradztwo i projekty inżynieryjne,
* '''Arriva''' – przewoźnik działający poza Niemcami (np. Wielka Brytania, Polska – do 2022),
* '''Schenker''' – operator logistyczny o globalnym zasięgu.

== Przewozy pasażerskie ==
DB oferuje przewozy na terenie całych Niemiec i poza ich granicami.

=== Dalekobieżne (DB Fernverkehr) ===
* '''ICE (InterCity Express)''' – flagowe szybkie pociągi osiągające prędkość do 300 km/h, kursujące m.in. między Berlinem, Frankfurtem, Hamburgiem i Monachium.
* '''IC/EC (InterCity/EuroCity)''' – szybkie połączenia krajowe i międzynarodowe.
* Pociągi nocne obsługiwane są przez Nightjet (we współpracy z ÖBB).

=== Regionalne i lokalne (DB Regio) ===
* '''Regional-Express (RE)''' i '''Regionalbahn (RB)''' – połączenia między mniejszymi miejscowościami,
* '''S-Bahn''' – kolej miejska działająca w aglomeracjach (np. Berlin, Hamburg, Monachium).

DB Regio działa na zasadzie przetargów regionalnych – niektóre linie przejmują inni przewoźnicy (np. Abellio, Transdev, Go-Ahead).

== Przewozy towarowe ==
DB Cargo to największy przewoźnik towarowy w Europie. Obsługuje transport:

* Węgla, stali, kruszyw,
* Kontenerów i ładunków intermodalnych,
* Towarów niebezpiecznych,
* Ładunków specjalnych (wozy pancerne, turbiny, maszyny budowlane).

DB Cargo posiada również oddziały zagraniczne, m.in. w Polsce ([[DB Cargo Polska]]), Czechach, Holandii i we Włoszech.

== Infrastruktura ==
DB Netz zarządza największą siecią kolejową w Europie:

* Długość torów: ok. 33 400 km,
* Ilość stacji: ponad 5 000,
* Linie dużych prędkości: ponad 1 500 km (np. Berlin–Monachium, Kolonia–Frankfurt).

Modernizacje obejmują inwestycje w sygnalizację (ETCS), elektryfikację i dostępność dla osób z niepełnosprawnościami.

== Tabor ==
DB eksploatuje tysiące jednostek taboru:

=== Lokomotywy ===
* Elektryczne: seria 101, 185, 146, 182, 193 (Vectron),
* Spalinowe: BR 218, 232 („Ludmiła”), 294 (manewrowa),
* Manewrowe: BR 261, 294.

=== EZT i wagony zespołowe ===
* ICE 1–4, ICE T, ICE L (nowy skład z wagonami i lokomotywą),
* Stadler FLIRT, Bombardier Talent, Siemens Desiro.

=== Wagony pasażerskie ===
* Klimatyzowane, przystosowane dla rowerzystów i osób niepełnosprawnych,
* Klasy 1 i 2, z wagonami gastronomicznymi w klasie premium.

== Deutsche Bahn w Europie ==
DB jest obecna nie tylko w Niemczech:

* Arriva – dawniej operator przewozów w Wielkiej Brytanii, Polsce, Holandii (część sprzedana w 2023–2024),
* DB Cargo – prowadzi przewozy towarowe w kilkunastu krajach UE,
* DB Engineering – realizuje projekty w Indiach, Arabii Saudyjskiej, Chinach.

== Krytyka i kontrowersje ==
Mimo swojej skali działania, DB jest często krytykowana:

* Opóźnienia pociągów dalekobieżnych (zwłaszcza ICE),
* Przestarzała infrastruktura w niektórych regionach,
* Braki kadrowe (maszyniści, personel),
* Wysokie koszty utrzymania i dotacje z budżetu państwa,
* Polityka prywatyzacji części usług (np. sprzedaż Arrivy),
* Afery korupcyjne i niegospodarność (raporty Bundesrechnungshof).

== Ciekawostki ==
* DB zatrudnia ponad 300 000 pracowników (z czego ok. 220 000 w Niemczech).
* Najszybsze pociągi ICE osiągają prędkość 330 km/h w testach.
* Najdłuższy peron w Niemczech znajduje się na stacji w Lipsku.
* Pociągi ICE są wyposażone w pokładowe systemy Wi-Fi i klimatyzację,
* DB planuje wprowadzenie pociągów autonomicznych i wodorowych do 2030 roku.

== Zobacz też ==
* [[Deutsche Reichsbahn]]
* [[DB Cargo Polska]]
* [[Kolej w Niemczech]]
* [[InterCity Express]]
* [[S-Bahn w Niemczech]]

== Bibliografia ==
* Oficjalna strona Deutsche Bahn: [https://www.bahn.de/ www.bahn.de]  
* Raporty roczne DB AG  
* Bundesministerium für Digitales und Verkehr – analizy kolejowe  
* „Eisenbahn-Kurier” – czasopismo kolejowe  
* Wikipedia niemiecka – hasło „Deutsche Bahn”

== Przypisy ==
<references />