Edytujesz ED250

== ED250 – Pendolino dla Polski ==

'''ED250''' – elektryczny zespół trakcyjny (EZT) wysokich prędkości produkcji firmy Alstom, będący częścią rodziny Pendolino. Zamówiony przez '''PKP Intercity''' w 2011 roku, został wprowadzony do eksploatacji w grudniu 2014 roku i obecnie kursuje pod marką '''Express InterCity Premium (EIP)'''. Pociągi te są w stanie osiągać prędkość handlową 200 km/h, a w testach – rekordowe 293 km/h.

== Historia ==
=== Geneza ===
W latach 90. XX wieku PKP przeprowadziły testy pojazdu ETR 460 (Pendolino pierwszej generacji), osiągając prędkość 250,1 km/h na Centralnej Magistrali Kolejowej (CMK). Mimo sukcesu, projekt nie zakończył się zakupem jednostek.

Do tematu powrócono w latach 2000., kiedy planowano wprowadzenie szybkiej kolei pasażerskiej. W 2010 roku ogłoszono przetarg na dostawę nowych EZT. Wygrał go Alstom z ofertą pojazdów z rodziny '''New Pendolino'''.

=== Kontrakt i budowa ===
30 maja 2011 roku podpisano umowę z Alstomem na dostawę 20 siedmioczłonowych pociągów, budowę zaplecza technicznego w Warszawie oraz serwis na okres 17 lat. Wartość kontraktu wyniosła 665 mln euro.

Pociągi zostały zbudowane w zakładzie Alstomu w Savigliano (Włochy). Pierwszy skład przybył do Polski 12 sierpnia 2013 roku.

=== Testy i rekord prędkości ===
W listopadzie 2013 roku rozpoczęły się testy homologacyjne. 24 listopada skład ED250-001 ustanowił rekord prędkości dla kolei w Polsce – 293 km/h na odcinku CMK.

=== Homologacja i wdrożenie do ruchu ===
Po licznych perypetiach związanych z systemem ETCS, pociągi otrzymały homologację do prędkości 250 km/h 11 września 2014 roku. Pierwsze kursy komercyjne rozpoczęły się 14 grudnia 2014 r.

== Budowa i dane techniczne ==
ED250 to siedmioczłonowy skład wielosystemowy, przystosowany do pracy pod napięciem:
* 3 kV DC (Polska),
* 15 kV AC 16,7 Hz,
* 25 kV AC 50 Hz.

=== Parametry techniczne ===
* Długość całkowita: '''187,4 m'''
* Szerokość: '''2,83 m'''
* Wysokość: '''4,10 m'''
* Masa: '''ok. 410 ton'''
* Liczba miejsc siedzących: '''402'''
** I klasa: 45
** II klasa: 357
* Prędkość maksymalna:
** techniczna: 250 km/h
** testowa (rekord): 293 km/h
* Moc ciągła: '''5 664 kW'''
* Liczba silników: '''8'''
* Liczba osi napędowych: '''8'''

=== Układ napędowy ===
Cztery człony składu wyposażone są w silniki trakcyjne. Napęd przekazywany jest na osie przez przekładnie. Prędkość maksymalna została ograniczona elektronicznie do 250 km/h, choć pojazdy są w stanie pojechać szybciej.

=== Wnętrze ===
Skład posiada komfortowe wnętrze klasy I i II. W standardzie znajdują się:
* klimatyzacja,
* gniazdka elektryczne przy każdym fotelu,
* Wi-Fi,
* miejsce dla osób niepełnosprawnych,
* przewijaki,
* monitoring,
* miejsce na rowery,
* bufet lub automat z napojami.

=== Bezpieczeństwo ===
ED250 wyposażony jest w wiele systemów bezpieczeństwa:
* SHP (Polska),
* ETCS poziomu 1 (docelowo poziom 2),
* PZB, LZB (dla Niemiec),
* Sifa (dla Niemiec).

== Eksploatacja ==
=== PKP Intercity ===
Jednostki są eksploatowane przez '''PKP Intercity''' pod marką '''Express InterCity Premium (EIP)'''. Obecnie kursują na trasach:

* Warszawa – Gdynia
* Warszawa – Kraków – Zakopane
* Warszawa – Katowice – Bielsko-Biała
* Warszawa – Wrocław – Jelenia Góra
* Warszawa – Rzeszów – Przemyśl
* Warszawa – Szczecin
* Trójmiasto – Kraków – Rzeszów
* Gdynia – Bielsko-Biała
* Gdynia – Gliwice

=== Zaplecze techniczne ===
Obsługa techniczna realizowana jest w specjalnie przygotowanym zapleczu na stacji Warszawa Grochów, gdzie odbywa się przegląd, naprawy i utrzymanie.

== Osiągnięcia ==
* ED250 ustanowił rekord prędkości w Polsce: '''293 km/h'''
* To pierwszy w Polsce pociąg przystosowany do 250 km/h
* Wniósł nową jakość obsługi pasażerów, komfort podróży oraz skrócił czas przejazdów

== Kontrowersje ==
* Brak systemu przechyłu pudła (który posiadają inne Pendolino), co ogranicza prędkość na łukach.
* Opóźnienia we wdrożeniu ETCS poziomu 2, który jest wymagany do jazdy 250 km/h.
* Krytyka wysokich cen biletów w klasie EIP.
* Początkowo niemożliwe było uruchamianie ED250 poza Polską z powodu braku pełnej homologacji zagranicznej.

== Przyszłość ==
Planowana jest rozbudowa tras o nowe połączenia z ED250, modernizacja kolejnych odcinków do prędkości 250 km/h oraz wdrożenie pełnego systemu ETCS poziomu 2.

PKP Intercity rozważało zakup kolejnych jednostek, ale obecnie skupia się na EZT własnej konstrukcji – np. serii '''ED160''' i '''ED74''' (po modernizacji).

== Ciekawostki ==
* W 2023 roku ED250-017 otrzymał okazjonalne malowanie z okazji 100-lecia PKP.
* W czasie testów ED250 jechał szybciej niż jakiekolwiek Pendolino we Włoszech.
* Jednostki te nie posiadają pantografów w każdym członie – tylko 4 pantografy na cały skład.

== Zobacz też ==
* [[Pendolino]]
* [[Centralna Magistrala Kolejowa]]
* [[Express InterCity Premium]]
* [[Alstom]]
* [[PKP Intercity]]
* [[ETCS]]

== Przypisy ==
<references/>

== Linki zewnętrzne ==
* [https://www.intercity.pl/pl/site/o-nas/dzial-prasowy/pendolino.html Oficjalna strona PKP Intercity o Pendolino]
* [https://www.alstom.com Alstom – producent pociągu]
* [https://pl.wikipedia.org/wiki/Express_InterCity_Premium Artykuł o EIP na Wikipedii]
* [https://www.youtube.com/watch?v=ziesHHfYGoM Film: testy ED250 – rekord prędkości]

__NOTOC__
__FORCETOC__