ED250

ED250 – polski „Nowy Pendolino” klasyfikowany jako elektryczny zespół trakcyjny (EMU), produkcji firmy Alstom (model ETR 610), montowany w Savigliano we Włoszech. Zamówiony przez PKP Intercity w latach 2011–2014, dostarczono 20 sztuk, służących w Express InterCity Premium (EIP) od 14 grudnia 2014.

Typ:* elektryczny zespół trakcyjny wysokiej prędkości
Producent:* Alstom, zakład Savigliano, Włochy
Liczba jednostek:* 20 siedmioczłonowych zespołów
Sekcje:* 7 wagonów (4 silniki + 3 bez własnego napędu)
Pojemność:* 402 miejsca (45 I klasy, 357 II klasy)
Długość:* 187,4 m
Szerokość:* 2,83 m
Wysokość:* 4,10 m
Wysokość podłogi:* 1,26 m

Historia

Przedsmak – ETR 460 (1994)

W maju 1994 do Polski przybył trzyczłonowy ETR 460, testowany na Centralnej Magistrali Kolejowej (CMK). Pociąg zdobył rekord 250,1 km/h, co dowiodło zdolności infrastruktury do obsługi szybkich składów :contentReference[oaicite:2]{index=2}.

Przetarg i podpisanie kontraktu (2011)

30 maja 2011 PKP Intercity podpisało kontrakt na dostawę 20 ED250 i utworzenie zaplecza serwisowego w Warszawie – wartość 665 mln EUR, wsparte gwarancjami rządowymi i kredytem EBI :contentReference[oaicite:3]{index=3}.

Testy homologacyjne na CMK (2013)

– 16 listopada 2013: osiągnięto 242 km/h – 17 listopada: ustanowiono rekord polski 291 km/h – 24 listopada: kolejny rekord – 293 km/h (najwyżej kiedykolwiek osiągnięte przez Pendolino) :contentReference[oaicite:4]{index=4}. Problemy ETCS L2 – brak wdrożenia, kompromis z ETCS L1 i etapową homologacją.

Wejście do służby (2014)

11 września 2014 uzyskano homologację do 250 km/h. Pierwsze kursy trwają od 14 grudnia 2014 jako EIP – szybkość nawet 200 km/h na wybranych odcinkach CMK i Warszawa–Gdynia :contentReference[oaicite:5]{index=5}.

Budowa i konstrukcja

Nadwozie

Aluminiowa konstrukcja, aerodynamiczny profil czołowy typowy dla Pendolino. Wagony silnikowe w członach 1,2,6,7 z układem napędowym, pozostałe (3,4,5) bez napędu :contentReference[oaicite:6]{index=6}.

Wnętrze pasażerskie

– I klasa: 45 miejsc, bez przedziałów, komfortowe fotele. – II klasa: 357 miejsc, ergonomiczne, regulowane, stoliki, lampki readingowe. – Udogodnienia: gniazdka przy fotelach, strefy rowerowe, toalety (w tym przystosowana do PRM), Braille, przewijaki, miejsca dla ciężarnych i z dziećmi, sieć Wi‑Fi, klimatyzacja :contentReference[oaicite:7]{index=7}.

Układ napędowy

– Napęd: silniki indukcyjne, moc 5 664 kW (7 596 KM) :contentReference[oaicite:8]{index=8}. – Zasilanie wielosystemowe: 3 kV DC, 15 kV 16,7 Hz AC, 25 kV 50 Hz AC :contentReference[oaicite:9]{index=9}. – Przyspieszenie: 0,49 m/s²; masa ~410 t :contentReference[oaicite:10]{index=10}.

Systemy bezpieczeństwa

Wyposażony w SHP, PZB, LZB, Sifa oraz ETCS Level 1/2 dla zgodności z TSI.

Eksploatacja

Trasy i prędkości komercyjne

– Trasy: Warszawa – Gdynia, Kraków, Katowice, Wrocław, Szczecin, Rzeszów, Jelenia Góra, Kołobrzeg, Gliwice, Bielsko‑Biała :contentReference[oaicite:11]{index=11}. – Prędkość handlowa: do 200 km/h (brak całkowitej infrastruktury do 250 km/h) :contentReference[oaicite:12]{index=12}.

Serwis i konserwacja

– Umowa z Alstom na 16–17 lat obsługi, stacja w Warszawie Grochów. – Wydatki eksploatacyjne: ok. 1,95 EUR/km; niezawodność 0,96 · ponad 23 mln km do 2018 :contentReference[oaicite:13]{index=13}.

Wydajność i popularność

– Wzrost liczby pasażerów, pozytywne opinie, zadowolenie z komfortu i szybkości. – Najczęściej chwalona czystość, przestrzeń bagażowa; czasem krytyka wąskich foteli :contentReference[oaicite:14]{index=14}.

Rekordy i ciekawostki

Rekord 293 km/h to rekord polski – i najwyższa prędkość Pendolino na świecie :contentReference[oaicite:15]{index=15}.
Pierwszy pociąg w Polsce z homologacją do 250 km/h.
Wielosystemowy – zdolny operować na różnych sieciach elektrycznych w Europie.

Problemy i kontrowersje

Opóźnienia homologacyjne – w początkowej fazie brak ETCS L2, opóźnienia przedłużały wdrożenie :contentReference[oaicite:16]{index=16}.
Brak mechanizmu przechyłu – mniejsza prędkość w zakrętach niż włoskie Pendolino.
Awaria w Niemczech 2020 (przy testach) – jednorazowy incydent :contentReference[oaicite:17]{index=17}.

Parametry techniczne (tabela)

Parametr	Wartość
Maksymalna prędkość	250 km/h
Napęd	silniki indukcyjne, 5 664 kW
Liczba wagonów	7 (4 silnikowe, 3 bez napędu)
Masa całkowita	ok. 410 t
Długość	187,4 m
Szerokość	2,83 m
Wysokość	4,10 m
Zasilanie elektryczne	3 kV DC, 15 kV 16,7 Hz AC, 25 kV 50 Hz AC
Bezpieczeństwo	SHP, PZB, LZB, Sifa, ETCS L1/L2
Pojemność	402 miejsc

Nowe perspektywy

– Plany modernizacji infrastruktury CMK i tras do Trójmiasta, skrócenie przejazdu Kraków–Warszawa poniżej 2 h. – Docelowo zwiększenie handlowej prędkości do 250 km/h po modernizacji ETCS L2 i torów :contentReference[oaicite:18]{index=18}.

Źródła