H. Cegielski – Poznań

Z Kolejopedia
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania


H. Cegielski – Poznań S.A. – jedno z najstarszych i najbardziej zasłużonych przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce, założone w 1846 roku przez Hipolit Cegielski jako sklep z narzędziami rolniczymi. Z czasem przekształcone w fabrykę maszyn, HCP odegrało kluczową rolę w rozwoju przemysłu kolejowego, stoczniowego i zbrojeniowego w Polsce. Firma z siedzibą w Poznaniu przez dekady była symbolem polskiej myśli technicznej i niezależności gospodarczej.

Historia

Początki działalności

Hipolit Cegielski, nauczyciel i działacz społeczny, założył w 1846 roku sklep z narzędziami rolniczymi w Poznaniu. W 1855 roku przekształcił go w warsztat mechaniczny, który szybko rozwinął się w fabrykę maszyn rolniczych i parowych. W okresie zaborów zakład był jednym z nielicznych polskich przedsiębiorstw przemysłowych, działających w ramach zaboru pruskiego.

Okres międzywojenny

Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku HCP stało się jednym z filarów polskiego przemysłu ciężkiego. Produkowano tu m.in. silniki okrętowe, maszyny przemysłowe, a także elementy infrastruktury kolejowej. Firma była jednym z głównych dostawców dla PKP oraz Marynarki Wojennej.

II wojna światowa

W czasie okupacji niemieckiej zakłady zostały przejęte przez Wehrmacht i przekształcone w fabrykę zbrojeniową. Po wojnie zakład został znacjonalizowany i odbudowany jako przedsiębiorstwo państwowe.

Okres PRL

W czasach PRL HCP było jednym z największych zakładów przemysłowych w kraju. Produkowano tu m.in. lokomotywy spalinowe (np. SP45, SU45, SU46), silniki wysokoprężne, sprężarki, agregaty oraz urządzenia dla przemysłu stoczniowego i energetycznego. Zakład zatrudniał kilkanaście tysięcy pracowników i był jednym z symboli poznańskiego przemysłu.

Po 1989 roku

Po transformacji ustrojowej firma przeszła restrukturyzację. W 2000 roku została przekształcona w spółkę akcyjną. Część działalności została sprywatyzowana, a zakład skoncentrował się na produkcji silników wysokoprężnych, sprężarek i usług dla przemysłu kolejowego.

Produkcja

H. Cegielski – Poznań specjalizuje się w produkcji:

  • Silników wysokoprężnych – dla statków, agregatów, lokomotyw.
  • Sprężarek tłokowych i śrubowych – dla przemysłu ciężkiego.
  • Elementów taboru kolejowego – m.in. podzespołów do lokomotyw spalinowych.
  • Usług remontowych – dla PKP Cargo, PKP Intercity i innych przewoźników.

W przeszłości zakład produkował także:

  • Lokomotywy spalinowe – SP45, SU45, SU46.
  • Maszyny rolnicze i przemysłowe.
  • Urządzenia dla przemysłu stoczniowego i energetycznego.

Lokomotywy HCP

Zakład HCP był producentem wielu typów lokomotyw spalinowych, które odegrały ważną rolę w historii polskiej kolei:

  • SP45 – pierwsza polska lokomotywa spalinowa z napędem elektrycznym.
  • SU45 – wersja z ogrzewaniem elektrycznym wagonów.
  • SU46 – mocniejsza i bardziej uniwersalna jednostka do przewozów pasażerskich i towarowych.

Lokomotywy te były eksploatowane przez PKP, PKP Cargo, PKP Intercity oraz przewoźników regionalnych.

Znaczenie

H. Cegielski – Poznań odegrał kluczową rolę w rozwoju polskiego przemysłu:

  • Symbol niezależności gospodarczej w okresie zaborów.
  • Filar przemysłu ciężkiego w II RP i PRL.
  • Główny producent taboru kolejowego w Polsce.
  • Ośrodek innowacji technicznych i edukacji zawodowej.

Zakład był także ważnym pracodawcą i centrum życia społecznego w Poznaniu.

Wyzwania

Współczesne wyzwania HCP obejmują:

  • Konkurencję ze strony zagranicznych producentów.
  • Potrzebę modernizacji technologicznej.
  • Zmniejszenie zamówień publicznych.
  • Restrukturyzację i dywersyfikację produkcji.

Firma stara się dostosować do nowych warunków rynkowych, rozwijając usługi serwisowe i produkcję komponentów dla przemysłu energetycznego i kolejowego.

Obecny status

Obecnie H. Cegielski – Poznań S.A. działa jako spółka akcyjna, koncentrując się na:

  • Produkcji silników i sprężarek.
  • Remontach i modernizacjach taboru kolejowego.
  • Współpracy z uczelniami technicznymi i instytutami badawczymi.
  • Utrzymaniu dziedzictwa przemysłowego – m.in. poprzez udział w wydarzeniach branżowych i współpracę z muzeami techniki.

Zobacz też

Bibliografia

  • H. Cegielski – Poznań S.A. (2024). Historia i działalność zakładu. Materiały informacyjne.
  • Kowalski, J. (2023). Przemysł ciężki w Polsce. Wydawnictwo Techniczne.
  • Urząd Transportu Kolejowego (2022). Raport o stanie taboru kolejowego.
Źródło: „http://www.wiki.kolejopedia.pl/index.php?title=H._Cegielski_–_Poznań&oldid=783”