Linia kolejowa nr 1
Linia kolejowa nr 1 – jedna z najważniejszych linii kolejowych w Polsce, łącząca Warszawę Zachodnią z Katowicami. Historycznie stanowiła główny szlak Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, będąc pierwszą linią kolejową w Królestwie Polskim.
Historia
Początki budowy
Projekt budowy linii kolejowej z Warszawy do granicy z zaborem austriackim powstał już w 1835. Budowa rozpoczęła się w 1840, a pierwszy odcinek do Pruszkowa oddano do użytku w 1844 roku. Cała linia do Granicy (obecnie Maczki) została ukończona w 1848 roku.
Rozwój w XIX wieku
Linia była zarządzana przez Towarzystwo Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, a jej rozwój miał kluczowe znaczenie dla rozwoju przemysłu i handlu w regionie. W 1859 roku przedłużono ją do Katowic, co umożliwiło bezpośrednie połączenie z Górnym Śląskiem.
Okres międzywojenny
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku, linia została przejęta przez Polskie Koleje Państwowe. W latach 30. XX wieku rozpoczęto jej elektryfikację – pierwszy odcinek zelektryfikowano w 1937 roku.
Elektryfikacja i modernizacje
Kolejne etapy elektryfikacji miały miejsce w latach 1953–1957 oraz 1967. W XXI wieku linia przeszła szereg modernizacji, m.in. w ramach projektów modernizacji infrastruktury kolejowej finansowanych z funduszy UE.
Przebieg
Linia nr 1 przebiega przez następujące województwa:
Główne stacje na trasie:
- Warszawa Zachodnia (stacja kolejowa)
- Pruszków (stacja kolejowa)
- Grodzisk Mazowiecki (stacja kolejowa)
- Skierniewice (stacja kolejowa)
- Koluszki (stacja kolejowa)
- Piotrków Trybunalski (stacja kolejowa)
- Częstochowa (stacja kolejowa)
- Dąbrowa Górnicza Ząbkowice (stacja kolejowa)
- Katowice (stacja kolejowa)
Charakterystyka techniczna
- Długość: 316,066 km
- Liczba torów: 2
- Rozstaw szyn: 1435 mm
- Sieć trakcyjna: 3000 V DC
- Maksymalna prędkość: 160 km/h
- Systemy bezpieczeństwa: SHP, semafory blokady samoczynnej, automatyczne przejazdy kolejowo-drogowe
Znaczenie
Linia nr 1 pełni funkcję jednej z głównych arterii transportowych w Polsce. Jest alternatywą dla linii kolejowej nr 4 (CMK) oraz linii nr 8 i obsługuje zarówno ruch pasażerski, jak i towarowy.
Zobacz też
- Kolej Warszawsko-Wiedeńska
- PKP Intercity
- Linia kolejowa nr 4
- Linia kolejowa nr 8
- Historia kolei w Polsce