Kolejopedia:Gazeta/30.7.2025 — nr 2 (2025), nr 2

Numer 2

Na początek...

Nieczynne stacje kolejowe Dużo jest nieczynnych dworców w Polsce, a to przez masową likwidację linii kolejowych, a także linii kolejowych wąskotorowych. Obecnie wiele wąskotorówek jest na skraju zlikwidowania. Lista nieczynnych dworców (6) Mysłakowice Dawniej ważny węzeł kolejowy, dziś zrujnowany budynek dworca pełni funkcję mieszkalną. Stacja była świadkiem emigracji po II wojnie światowej i stopniowego zaniku znaczenia kolei w regionie. Skorzynice Ruiny stacji kolejowej w Skorzynicach są symbolem upadku kolei regionalnych z początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Budynek dworca popada w ruinę, stanowiąc ciekawy obiekt do badań i fotografii. Tarnobrzeg Jako tako stacja w Tarnobrzegu funkcjonuje, choć nie przechodzi modernizacji od lat. Budynek stacji (dworzec) znajduje obok pomarańczowego budynku (prawdopodobnie nastawni, kilkadziesiąt metrów od dworca. Dworzec nie jest w najgorszym stanie, ale nie jest też w najlepszym stanie. Prawdopodobnie za kilka, lub raczej kilkadziesiąt lat, znając Tarnobrzeg (bo tam wszystko dzieje się w zwolnionym tempie) przejdzie modernizację, podobnie, jak w Rozwadowie. Grębów Cała stacja w Grębowie staje się powoli ruiną. Dworzec nieczynny, perony zapadnięte (w niektórych miejscach) i zarośnięte zielskiem.

Nieborowice Nieczynna stacja kolejki wąskotorowej z 1899 roku, wyłączona z użytku w 1991 roku. Obecnie popada w ruinę, jednak w 2023 roku pojawiły się szanse na jej remont i adaptację na placówkę kulturalną. Gniew Dworzec w stylu neogotyckim, otwarty w 1905 roku. Ostatni pociąg pasażerski odjechał stąd w 1989 roku, a ruch towarowy zakończono w 1992 roku. Obecnie budynek dworca pełni funkcję mieszkalną. I wieeeeeeele innych. Nieborowice Nieczynna stacja kolejki wąskotorowej z 1899 roku, wyłączona z użytku w 1991 roku. Obecnie popada w ruinę, jednak w 2023 roku pojawiły się szanse na jej remont i adaptację na placówkę kulturalną. Gniew Dworzec w stylu neogotyckim, otwarty w 1905 roku. Ostatni pociąg pasażerski odjechał stąd w 1989 roku, a ruch towarowy zakończono w 1992 roku. Obecnie budynek dworca pełni funkcję mieszkalną. I wieeeeeeele innych. Ciekawostki o dworcu w Tarnobrzegu Dworzec kolejowy na stacji Tarnobrzeg został wybudowany przez Tarnowskich. Byli właścicielami działki, na której stoi Hotel Nadwiślański, który może w tym tysiącleciu doczeka się remontu lub rozbiórki.

Artykuł

Pesa Bydgoszcz Spółka Akcyjna

Pesa logo.svg
Rok założenia	–
Rok rozwiązania	–
Forma prawna	–
Siedziba	Bydgoszcz
Kraj	Polska
Branża	produkcja taboru kolejowego
Produkty	–
Zatrudnienie	–
Właściciel	–
Strona internetowa	[ Oficjalna strona]

Pesa Bydgoszcz Spółka Akcyjna – jedna z czołowych polskich firm produkujących tabor kolejowy. Z siedzibą w Bydgoszczy, Pesa posiada ponad 170-letnią tradycję w branży kolejowej, rozwijając się od zakładu wagonów do nowoczesnego producenta pociągów elektrycznych, spalinowych, tramwajów oraz komponentów kolejowych.

Spis treści

1. Historia
2. Rozwój i modernizacja
3. Oferta produktowa
4. Technologie i innowacje
5. Tabor pasażerski
6. Tabor tramwajowy
7. Eksport i rynki zagraniczne
8. Struktura organizacyjna
9. Współpraca i partnerstwa
10. Nagrody i wyróżnienia
11. Wyzwania i perspektywy rozwoju
12. Ciekawostki
13. Zobacz też
14. Bibliografia

Historia

Początki firmy sięgają 1851 roku, kiedy w Bydgoszczy powstał zakład zajmujący się naprawą i produkcją wagonów kolejowych. Z czasem zakład rozrósł się, stając się jednym z największych ośrodków przemysłu kolejowego w Polsce.

Po II wojnie światowej zakład przeszedł liczne transformacje, ostatecznie przekształcając się w Fabrykę Pojazdów Szynowych Pesa w 1991 roku. W 2001 roku firma przeszła proces prywatyzacji, stając się spółką akcyjną.

Od tego czasu Pesa konsekwentnie inwestuje w rozwój technologii i rozwijanie swojej oferty, stając się ważnym graczem na rynku krajowym i międzynarodowym.

Rozwój i modernizacja

Lata 2000–2020 to okres dynamicznego wzrostu firmy. Pesa wprowadziła na rynek wiele nowoczesnych produktów, w tym pierwsze polskie elektryczne zespoły trakcyjne (EZT) o nowoczesnej konstrukcji oraz nowoczesne tramwaje.

Firma rozbudowała swoje zakłady produkcyjne w Bydgoszczy, inwestując w nowoczesne linie montażowe, technologie cyfrowe i badawczo-rozwojowe laboratoria.

Pesa aktywnie współpracuje z instytucjami naukowymi oraz korzysta z funduszy unijnych na rozwój innowacji.

Oferta produktowa

Pesa oferuje szeroki wachlarz produktów i usług związanych z transportem szynowym:

• **Elektryczne zespoły trakcyjne (EZT)** – m.in. rodzina Pesa Elf oraz Dart, zaprojektowane do obsługi ruchu regionalnego i podmiejskiego.
• **Spalinowe zespoły trakcyjne (SZT)** – pojazdy na linie niezelektryfikowane, m.in. seria SA136, SA138.
• **Lokomotywy spalinowe i elektryczne** – choć nie jest to głównym segmentem, Pesa dostarcza także lokomotywy.
• **Tramwaje** – nowoczesne pojazdy miejskie, np. Tramino, Swing, Jazz Duo.
• **Wagony pasażerskie** – różnego typu wagony do pociągów dalekobieżnych i regionalnych.
• **Usługi serwisowe i remontowe** – kompleksowa obsługa taboru kolejowego.

Technologie i innowacje

Pesa inwestuje w technologie przyszłości, takie jak:

• Systemy automatycznego sterowania i diagnostyki taboru,
• Nowoczesne materiały konstrukcyjne i energooszczędne rozwiązania,
• Rozwój pojazdów niskopodłogowych i przyjaznych dla osób z niepełnosprawnościami,
• Integracja z systemami informatycznymi transportu publicznego.

Firma uczestniczy w projektach badawczo-rozwojowych, często współfinansowanych przez Unię Europejską.

Tabor pasażerski

Najbardziej znanym produktem Pesy jest rodzina elektrycznych zespołów trakcyjnych Elf, używanych przez wielu przewoźników w Polsce i za granicą.

Modele te charakteryzują się modułową konstrukcją, wysokim komfortem, niskim poziomem hałasu oraz nowoczesnymi systemami bezpieczeństwa.

Dart to nowsza seria przeznaczona do szybkich połączeń regionalnych, często wykorzystywana przez PKP Intercity i innych przewoźników.

Tabor tramwajowy

Pesa jest również znaczącym producentem tramwajów, które kursują w wielu miastach Polski, takich jak Warszawa, Gdańsk, Kraków, Bydgoszcz czy Łódź.

Tramino i Swing to modele o niskiej podłodze, przystosowane do nowoczesnej infrastruktury miejskiej, zapewniające komfort i ekologiczne rozwiązania.

Firma dostarcza także tramwaje hybrydowe oraz pojazdy wyposażone w systemy odzysku energii hamowania.

Eksport i rynki zagraniczne

Pesa aktywnie działa na rynkach zagranicznych, sprzedając tabor i usługi do krajów takich jak:

• Niemcy,
• Włochy,
• Litwa,
• Ukraina,
• Norwegia,
• Austria.

Eksport stanowi coraz większy procent obrotów firmy, co świadczy o wysokiej jakości i konkurencyjności produktów.

Struktura organizacyjna

Firma podzielona jest na działy:

• produkcji taboru pasażerskiego,
• produkcji tramwajów,
• badań i rozwoju,
• serwisu i remontów,
• sprzedaży i marketingu,
• administracji i zarządzania.

Siedziba i główne zakłady znajdują się w Bydgoszczy.

Współpraca i partnerstwa

Pesa współpracuje z licznymi partnerami krajowymi i zagranicznymi, m.in.:

• dostawcami podzespołów,
• instytutami badawczymi,
• uczelniami technicznymi,
• operatorami kolejowymi.

Dzięki temu firma ma dostęp do najnowszych technologii i może dostosować ofertę do indywidualnych potrzeb klientów.

Nagrody i wyróżnienia

Na przestrzeni lat Pesa otrzymała wiele prestiżowych nagród za innowacyjność, jakość i design, m.in.:

• nagrody branżowe w Polsce i Europie,
• wyróżnienia za rozwój eksportu,
• certyfikaty jakości ISO i inne.

Wyzwania i perspektywy rozwoju

Firma stoi przed wyzwaniami, takimi jak:

• rosnąca konkurencja na rynku europejskim,
• potrzeba ciągłej innowacji i dostosowania do norm ekologicznych,
• zmieniające się wymagania klientów i regulacje prawne,
• utrzymanie wysokiej jakości i terminowości dostaw.

Perspektywy rozwoju wiążą się z dalszym rozwojem technologii, ekspansją na nowe rynki oraz poszerzaniem oferty.

Ciekawostki

• Pesa jest jedynym polskim producentem elektrycznych zespołów trakcyjnych,
• W 2013 roku pojazdy Pesa Elf zadebiutowały na linii Warszawa–Modlin,
• Tramwaje Pesy kursują także w Skandynawii, gdzie panują surowe warunki klimatyczne,
• Firma posiada własne centrum testowe i laboratoria badawcze.

Zobacz też

• Pesa Elf
• Pesa Dart
• Transport kolejowy w Polsce
• Przemysł kolejowy
• Elektromobilność

Bibliografia

• Oficjalna strona Pesa – https://pesa.pl
• „Historia przemysłu kolejowego w Polsce” – wydawnictwo Kolejopedia, 2022
• Raporty roczne Pesa Bydgoszcz S.A.
• Artykuły branżowe i analizy rynku taboru kolejowego

Przypisy

<references />

Poradnik

Bezpieczeństwo na kolei w nocy

Podczas jazdy nocnym składem pamiętaj o bezpieczeństwie — to nie tylko kwestia przepisów, lecz przede wszystkim zdrowego rozsądku i czujności, bo noc to czas, gdy cienie długie, a zagrożenia nie tylko na szlaku, lecz i poza nim mogą czyhać.

Groza nocnej podróży

Gdy zgasną światła peronów, a pociąg powoli sunie przez mrok, łatwo poczuć się bezpiecznie, otulonym ciszą i rytmem kół stukających po torach. Lecz nie daj się zwieść! Noc sprzyja nie tylko spokoju, ale i złodziejom, awariom, a nawet nieproszonym „gościom”, co podążają cieniem wzdłuż szlaków. W ciemności łatwiej też o dezorientację — niewłaściwy krok, nieroztropne opuszczenie wagonu czy nieostrożne otwarcie drzwi może skończyć się tragedią.

Co warto wiedzieć i robić?

Zawsze miej pod ręką dokumenty i bilet – szybkie okazanie ich może ułatwić interwencję w razie kontroli czy problemów.

Nie pozostawiaj bagażu bez opieki — to zaproszenie dla złodziei.

Unikaj samotnych wędrówek po ciemnych korytarzach i przejściach między wagonami.

Jeśli czujesz się nieswojo lub widzisz podejrzane osoby, nie wahaj się zwrócić do konduktora lub maszynisty — ich obowiązkiem jest dbać o bezpieczeństwo pasażerów.

Miej przy sobie latarkę lub choćby telefon z naładowaną baterią — światło bywa nieocenione, gdy zawodzi oświetlenie wagonu lub peronu.

Nie wchodź na tory ani nie wychylaj się przez okno – to droga do nieszczęścia.

Jeśli podróżujesz sam w nocy, daj znać komuś zaufanemu o swoim planie podróży – nigdy nie wiadomo, kiedy pomoc się przyda.

Co się zdarzyć może?

Podróż nocą to nie tylko cisza i spokój. Mogą wydarzyć się awarie, które wymagają szybkiej reakcji i zimnej krwi – od awarii hamulców, przez niespodziewane zatrzymania, aż po niepożądane wizyty osób trzecich. Właśnie dlatego niezbędna jest czujność – czasem kilka rozsądnych decyzji ratuje zdrowie i życie.

Pamiętaj też, że nocą patrolowanie tras i dworców może być mniej intensywne, dlatego to od Ciebie zależy, jak uważny będziesz na otoczenie.

Podsumowanie

Niech nocna podróż będzie dla Ciebie przygodą, ale nigdy nie lekceważ zagrożeń. Czujność, rozsądek i gotowość do działania to Twoi sprzymierzeńcy na ciemnych torach. A jeśli poczujesz się niepewnie – nie wahaj się szukać pomocy, bo lepiej dmuchać na zimne niż płakać nad rozlanym mlekiem.

---

Admin Kolejopedia (dyskusja) 20:08, 29 lip 2025 (CEST)

Nr 2 (2025), nr 2 — 30.7.2025