Przejdź do zawartości

ED250: Różnice pomiędzy wersjami

Z Kolejopedia
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
 
Linia 1: Linia 1:
'''ED250''' polski „Nowy Pendolino” klasyfikowany jako elektryczny zespół trakcyjny (EMU), produkcji firmy Alstom (model ETR 610), montowany w Savigliano we Włoszech. Zamówiony przez PKP Intercity w latach 2011–2014, dostarczono 20 sztuk, służących w Express InterCity Premium (EIP) od 14 grudnia 2014.
== ED250 – Pendolino dla Polski ==


*Typ:* elektryczny zespół trakcyjny wysokiej prędkości
'''ED250''' – elektryczny zespół trakcyjny (EZT) wysokich prędkości produkcji firmy Alstom, będący częścią rodziny Pendolino. Zamówiony przez '''PKP Intercity''' w 2011 roku, został wprowadzony do eksploatacji w grudniu 2014 roku i obecnie kursuje pod marką '''Express InterCity Premium (EIP)'''. Pociągi te są w stanie osiągać prędkość handlową 200 km/h, a w testach – rekordowe 293 km/h.
*Producent:* Alstom, zakład Savigliano, Włochy 
*Liczba jednostek:* 20 siedmioczłonowych zespołów 
*Sekcje:* 7 wagonów (4 silniki + 3 bez własnego napędu) 
*Pojemność:* 402 miejsca (45 I klasy, 357 II klasy)
*Długość:* 187,4 m 
*Szerokość:* 2,83 m 
*Wysokość:* 4,10 m 
*Wysokość podłogi:* 1,26 m 


== Historia ==
== Historia ==
=== Przedsmak – ETR 460 (1994) ===
=== Geneza ===
W maju 1994 do Polski przybył trzyczłonowy ETR 460, testowany na Centralnej Magistrali Kolejowej (CMK). Pociąg zdobył rekord 250,1 km/h, co dowiodło zdolności infrastruktury do obsługi szybkich składów :contentReference[oaicite:2]{index=2}.
W latach 90. XX wieku PKP przeprowadziły testy pojazdu ETR 460 (Pendolino pierwszej generacji), osiągając prędkość 250,1 km/h na Centralnej Magistrali Kolejowej (CMK). Mimo sukcesu, projekt nie zakończył się zakupem jednostek.


=== Przetarg i podpisanie kontraktu (2011) ===
Do tematu powrócono w latach 2000., kiedy planowano wprowadzenie szybkiej kolei pasażerskiej. W 2010 roku ogłoszono przetarg na dostawę nowych EZT. Wygrał go Alstom z ofertą pojazdów z rodziny '''New Pendolino'''.
30 maja 2011 PKP Intercity podpisało kontrakt na dostawę 20 ED250 i utworzenie zaplecza serwisowego w Warszawie – wartość 665 mln EUR, wsparte gwarancjami rządowymi i kredytem EBI :contentReference[oaicite:3]{index=3}.


=== Testy homologacyjne na CMK (2013) ===
=== Kontrakt i budowa ===
– 16 listopada 2013: osiągnięto 242 km/h 
30 maja 2011 roku podpisano umowę z Alstomem na dostawę 20 siedmioczłonowych pociągów, budowę zaplecza technicznego w Warszawie oraz serwis na okres 17 lat. Wartość kontraktu wyniosła 665 mln euro.
– 17 listopada: ustanowiono rekord polski 291 km/h 
– 24 listopada: kolejny rekord – 293 km/h (najwyżej kiedykolwiek osiągnięte przez Pendolino) :contentReference[oaicite:4]{index=4}.
Problemy ETCS L2 – brak wdrożenia, kompromis z ETCS L1 i etapową homologacją.


=== Wejście do służby (2014) ===
Pociągi zostały zbudowane w zakładzie Alstomu w Savigliano (Włochy). Pierwszy skład przybył do Polski 12 sierpnia 2013 roku.
11 września 2014 uzyskano homologację do 250 km/h. Pierwsze kursy trwają od 14 grudnia 2014 jako EIP – szybkość nawet 200 km/h na wybranych odcinkach CMK i Warszawa–Gdynia :contentReference[oaicite:5]{index=5}.


== Budowa i konstrukcja ==
=== Testy i rekord prędkości ===
=== Nadwozie ===
W listopadzie 2013 roku rozpoczęły się testy homologacyjne. 24 listopada skład ED250-001 ustanowił rekord prędkości dla kolei w Polsce – 293 km/h na odcinku CMK.
Aluminiowa konstrukcja, aerodynamiczny profil czołowy typowy dla Pendolino. Wagony silnikowe w członach 1,2,6,7 z układem napędowym, pozostałe (3,4,5) bez napędu :contentReference[oaicite:6]{index=6}.


=== Wnętrze pasażerskie ===
=== Homologacja i wdrożenie do ruchu ===
– I klasa: 45 miejsc, bez przedziałów, komfortowe fotele.
Po licznych perypetiach związanych z systemem ETCS, pociągi otrzymały homologację do prędkości 250 km/h 11 września 2014 roku. Pierwsze kursy komercyjne rozpoczęły się 14 grudnia 2014 r.
– II klasa: 357 miejsc, ergonomiczne, regulowane, stoliki, lampki readingowe.
 
– Udogodnienia: gniazdka przy fotelach, strefy rowerowe, toalety (w tym przystosowana do PRM), Braille, przewijaki, miejsca dla ciężarnych i z dziećmi, sieć Wi‑Fi, klimatyzacja :contentReference[oaicite:7]{index=7}.
== Budowa i dane techniczne ==
ED250 to siedmioczłonowy skład wielosystemowy, przystosowany do pracy pod napięciem:
* 3 kV DC (Polska),
* 15 kV AC 16,7 Hz,
* 25 kV AC 50 Hz.
 
=== Parametry techniczne ===
* Długość całkowita: '''187,4 m'''
* Szerokość: '''2,83 m'''
* Wysokość: '''4,10 m'''
* Masa: '''ok. 410 ton'''
* Liczba miejsc siedzących: '''402'''
** I klasa: 45
** II klasa: 357
* Prędkość maksymalna:
** techniczna: 250 km/h
** testowa (rekord): 293 km/h
* Moc ciągła: '''5 664 kW'''
* Liczba silników: '''8'''
* Liczba osi napędowych: '''8'''


=== Układ napędowy ===
=== Układ napędowy ===
Napęd: silniki indukcyjne, moc 5 664 kW (7 596 KM) :contentReference[oaicite:8]{index=8}.
Cztery człony składu wyposażone są w silniki trakcyjne. Napęd przekazywany jest na osie przez przekładnie. Prędkość maksymalna została ograniczona elektronicznie do 250 km/h, choć pojazdy są w stanie pojechać szybciej.
– Zasilanie wielosystemowe: 3 kV DC, 15 kV 16,7 Hz AC, 25 kV 50 Hz AC :contentReference[oaicite:9]{index=9}. 
 
– Przyspieszenie: 0,49 m/s²; masa ~410 t :contentReference[oaicite:10]{index=10}.
=== Wnętrze ===
Skład posiada komfortowe wnętrze klasy I i II. W standardzie znajdują się:
* klimatyzacja,
* gniazdka elektryczne przy każdym fotelu,
* Wi-Fi,
* miejsce dla osób niepełnosprawnych,
* przewijaki,
* monitoring,
* miejsce na rowery,
* bufet lub automat z napojami.


=== Systemy bezpieczeństwa ===
=== Bezpieczeństwo ===
Wyposażony w SHP, PZB, LZB, Sifa oraz ETCS Level 1/2 dla zgodności z TSI.
ED250 wyposażony jest w wiele systemów bezpieczeństwa:
* SHP (Polska),
* ETCS poziomu 1 (docelowo poziom 2),
* PZB, LZB (dla Niemiec),
* Sifa (dla Niemiec).


== Eksploatacja ==
== Eksploatacja ==
=== Trasy i prędkości komercyjne ===
=== PKP Intercity ===
– Trasy: Warszawa – Gdynia, Kraków, Katowice, Wrocław, Szczecin, Rzeszów, Jelenia Góra, Kołobrzeg, Gliwice, Bielsko‑Biała :contentReference[oaicite:11]{index=11}. 
Jednostki są eksploatowane przez '''PKP Intercity''' pod marką '''Express InterCity Premium (EIP)'''. Obecnie kursują na trasach:
Prędkość handlowa: do 200 km/h (brak całkowitej infrastruktury do 250 km/h) :contentReference[oaicite:12]{index=12}.
 
* Warszawa – Gdynia
* Warszawa – Kraków – Zakopane
* Warszawa – Katowice – Bielsko-Biała
* Warszawa – Wrocław – Jelenia Góra
* Warszawa – Rzeszów – Przemyśl
* Warszawa – Szczecin
* Trójmiasto – Kraków – Rzeszów
* Gdynia – Bielsko-Biała
* Gdynia Gliwice


=== Serwis i konserwacja ===
=== Zaplecze techniczne ===
– Umowa z Alstom na 16–17 lat obsługi, stacja w Warszawie Grochów
Obsługa techniczna realizowana jest w specjalnie przygotowanym zapleczu na stacji Warszawa Grochów, gdzie odbywa się przegląd, naprawy i utrzymanie.
– Wydatki eksploatacyjne: ok. 1,95 EUR/km; niezawodność 0,96 · ponad 23 mln km do 2018 :contentReference[oaicite:13]{index=13}.


=== Wydajność i popularność ===
== Osiągnięcia ==
– Wzrost liczby pasażerów, pozytywne opinie, zadowolenie z komfortu i szybkości. 
* ED250 ustanowił rekord prędkości w Polsce: '''293 km/h'''
– Najczęściej chwalona czystość, przestrzeń bagażowa; czasem krytyka wąskich foteli :contentReference[oaicite:14]{index=14}.
* To pierwszy w Polsce pociąg przystosowany do 250 km/h
* Wniósł nową jakość obsługi pasażerów, komfort podróży oraz skrócił czas przejazdów


== Rekordy i ciekawostki ==
== Kontrowersje ==
* Rekord 293 km/h to rekord polski – i najwyższa prędkość Pendolino na świecie :contentReference[oaicite:15]{index=15}.
* Brak systemu przechyłu pudła (który posiadają inne Pendolino), co ogranicza prędkość na łukach.
* Pierwszy pociąg w Polsce z homologacją do 250 km/h.
* Opóźnienia we wdrożeniu ETCS poziomu 2, który jest wymagany do jazdy 250 km/h.
* Wielosystemowy – zdolny operować na różnych sieciach elektrycznych w Europie.
* Krytyka wysokich cen biletów w klasie EIP.
* Początkowo niemożliwe było uruchamianie ED250 poza Polską z powodu braku pełnej homologacji zagranicznej.


== Problemy i kontrowersje ==
== Przyszłość ==
* Opóźnienia homologacyjne – w początkowej fazie brak ETCS L2, opóźnienia przedłużały wdrożenie :contentReference[oaicite:16]{index=16}. 
Planowana jest rozbudowa tras o nowe połączenia z ED250, modernizacja kolejnych odcinków do prędkości 250 km/h oraz wdrożenie pełnego systemu ETCS poziomu 2.
* Brak mechanizmu przechyłu – mniejsza prędkość w zakrętach niż włoskie Pendolino. 
* Awaria w Niemczech 2020 (przy testach) – jednorazowy incydent :contentReference[oaicite:17]{index=17}.


== Parametry techniczne (tabela) ==
PKP Intercity rozważało zakup kolejnych jednostek, ale obecnie skupia się na EZT własnej konstrukcji – np. serii '''ED160''' i '''ED74''' (po modernizacji).
{| class="wikitable"
|-
! Parametr !! Wartość
|-
| Maksymalna prędkość || 250 km/h
|-
| Napęd || silniki indukcyjne, 5 664 kW
|-
| Liczba wagonów || 7 (4 silnikowe, 3 bez napędu)
|-
| Masa całkowita || ok. 410 t
|-
| Długość || 187,4 m
|-
| Szerokość || 2,83 m
|-
| Wysokość || 4,10 m
|-
| Zasilanie elektryczne || 3 kV DC, 15 kV 16,7 Hz AC, 25 kV 50 Hz AC
|-
| Bezpieczeństwo || SHP, PZB, LZB, Sifa, ETCS L1/L2
|-
| Pojemność || 402 miejsc
|}


== Nowe perspektywy ==
== Ciekawostki ==
– Plany modernizacji infrastruktury CMK i tras do Trójmiasta, skrócenie przejazdu Kraków–Warszawa poniżej 2 h.
* W 2023 roku ED250-017 otrzymał okazjonalne malowanie z okazji 100-lecia PKP.
Docelowo zwiększenie handlowej prędkości do 250 km/h po modernizacji ETCS L2 i torów :contentReference[oaicite:18]{index=18}.
* W czasie testów ED250 jechał szybciej niż jakiekolwiek Pendolino we Włoszech.
* Jednostki te nie posiadają pantografów w każdym członie tylko 4 pantografy na cały skład.


== Źródła ==
== Zobacz też ==
* [[Pendolino]]
* [[Centralna Magistrala Kolejowa]]
* [[Express InterCity Premium]]
* [[Alstom]]
* [[PKP Intercity]]
* [[ETCS]]
 
== Przypisy ==
<references/>
<references/>
== Linki zewnętrzne ==
* [https://www.intercity.pl/pl/site/o-nas/dzial-prasowy/pendolino.html Oficjalna strona PKP Intercity o Pendolino]
* [https://www.alstom.com Alstom – producent pociągu]
* [https://pl.wikipedia.org/wiki/Express_InterCity_Premium Artykuł o EIP na Wikipedii]
* [https://www.youtube.com/watch?v=ziesHHfYGoM Film: testy ED250 – rekord prędkości]


__NOTOC__
__NOTOC__
__FORCETOC__

Aktualna wersja na dzień 16:08, 24 lip 2025

ED250 – Pendolino dla Polski[edytuj]

ED250 – elektryczny zespół trakcyjny (EZT) wysokich prędkości produkcji firmy Alstom, będący częścią rodziny Pendolino. Zamówiony przez PKP Intercity w 2011 roku, został wprowadzony do eksploatacji w grudniu 2014 roku i obecnie kursuje pod marką Express InterCity Premium (EIP). Pociągi te są w stanie osiągać prędkość handlową 200 km/h, a w testach – rekordowe 293 km/h.

Historia[edytuj]

Geneza[edytuj]

W latach 90. XX wieku PKP przeprowadziły testy pojazdu ETR 460 (Pendolino pierwszej generacji), osiągając prędkość 250,1 km/h na Centralnej Magistrali Kolejowej (CMK). Mimo sukcesu, projekt nie zakończył się zakupem jednostek.

Do tematu powrócono w latach 2000., kiedy planowano wprowadzenie szybkiej kolei pasażerskiej. W 2010 roku ogłoszono przetarg na dostawę nowych EZT. Wygrał go Alstom z ofertą pojazdów z rodziny New Pendolino.

Kontrakt i budowa[edytuj]

30 maja 2011 roku podpisano umowę z Alstomem na dostawę 20 siedmioczłonowych pociągów, budowę zaplecza technicznego w Warszawie oraz serwis na okres 17 lat. Wartość kontraktu wyniosła 665 mln euro.

Pociągi zostały zbudowane w zakładzie Alstomu w Savigliano (Włochy). Pierwszy skład przybył do Polski 12 sierpnia 2013 roku.

Testy i rekord prędkości[edytuj]

W listopadzie 2013 roku rozpoczęły się testy homologacyjne. 24 listopada skład ED250-001 ustanowił rekord prędkości dla kolei w Polsce – 293 km/h na odcinku CMK.

Homologacja i wdrożenie do ruchu[edytuj]

Po licznych perypetiach związanych z systemem ETCS, pociągi otrzymały homologację do prędkości 250 km/h 11 września 2014 roku. Pierwsze kursy komercyjne rozpoczęły się 14 grudnia 2014 r.

Budowa i dane techniczne[edytuj]

ED250 to siedmioczłonowy skład wielosystemowy, przystosowany do pracy pod napięciem:

  • 3 kV DC (Polska),
  • 15 kV AC 16,7 Hz,
  • 25 kV AC 50 Hz.

Parametry techniczne[edytuj]

  • Długość całkowita: 187,4 m
  • Szerokość: 2,83 m
  • Wysokość: 4,10 m
  • Masa: ok. 410 ton
  • Liczba miejsc siedzących: 402
    • I klasa: 45
    • II klasa: 357
  • Prędkość maksymalna:
    • techniczna: 250 km/h
    • testowa (rekord): 293 km/h
  • Moc ciągła: 5 664 kW
  • Liczba silników: 8
  • Liczba osi napędowych: 8

Układ napędowy[edytuj]

Cztery człony składu wyposażone są w silniki trakcyjne. Napęd przekazywany jest na osie przez przekładnie. Prędkość maksymalna została ograniczona elektronicznie do 250 km/h, choć pojazdy są w stanie pojechać szybciej.

Wnętrze[edytuj]

Skład posiada komfortowe wnętrze klasy I i II. W standardzie znajdują się:

  • klimatyzacja,
  • gniazdka elektryczne przy każdym fotelu,
  • Wi-Fi,
  • miejsce dla osób niepełnosprawnych,
  • przewijaki,
  • monitoring,
  • miejsce na rowery,
  • bufet lub automat z napojami.

Bezpieczeństwo[edytuj]

ED250 wyposażony jest w wiele systemów bezpieczeństwa:

  • SHP (Polska),
  • ETCS poziomu 1 (docelowo poziom 2),
  • PZB, LZB (dla Niemiec),
  • Sifa (dla Niemiec).

Eksploatacja[edytuj]

PKP Intercity[edytuj]

Jednostki są eksploatowane przez PKP Intercity pod marką Express InterCity Premium (EIP). Obecnie kursują na trasach:

  • Warszawa – Gdynia
  • Warszawa – Kraków – Zakopane
  • Warszawa – Katowice – Bielsko-Biała
  • Warszawa – Wrocław – Jelenia Góra
  • Warszawa – Rzeszów – Przemyśl
  • Warszawa – Szczecin
  • Trójmiasto – Kraków – Rzeszów
  • Gdynia – Bielsko-Biała
  • Gdynia – Gliwice

Zaplecze techniczne[edytuj]

Obsługa techniczna realizowana jest w specjalnie przygotowanym zapleczu na stacji Warszawa Grochów, gdzie odbywa się przegląd, naprawy i utrzymanie.

Osiągnięcia[edytuj]

  • ED250 ustanowił rekord prędkości w Polsce: 293 km/h
  • To pierwszy w Polsce pociąg przystosowany do 250 km/h
  • Wniósł nową jakość obsługi pasażerów, komfort podróży oraz skrócił czas przejazdów

Kontrowersje[edytuj]

  • Brak systemu przechyłu pudła (który posiadają inne Pendolino), co ogranicza prędkość na łukach.
  • Opóźnienia we wdrożeniu ETCS poziomu 2, który jest wymagany do jazdy 250 km/h.
  • Krytyka wysokich cen biletów w klasie EIP.
  • Początkowo niemożliwe było uruchamianie ED250 poza Polską z powodu braku pełnej homologacji zagranicznej.

Przyszłość[edytuj]

Planowana jest rozbudowa tras o nowe połączenia z ED250, modernizacja kolejnych odcinków do prędkości 250 km/h oraz wdrożenie pełnego systemu ETCS poziomu 2.

PKP Intercity rozważało zakup kolejnych jednostek, ale obecnie skupia się na EZT własnej konstrukcji – np. serii ED160 i ED74 (po modernizacji).

Ciekawostki[edytuj]

  • W 2023 roku ED250-017 otrzymał okazjonalne malowanie z okazji 100-lecia PKP.
  • W czasie testów ED250 jechał szybciej niż jakiekolwiek Pendolino we Włoszech.
  • Jednostki te nie posiadają pantografów w każdym członie – tylko 4 pantografy na cały skład.

Zobacz też[edytuj]

Przypisy[edytuj]

<references/>

Linki zewnętrzne[edytuj]